Marilyn : de laatste sessie

Ontelbare boeken zijn er gewijd aan Norma Jeane Baker, beter bekend als Marilyn Monroe, nog steeds mijn favoriete actrice aller tijden en een van de memorabelste sekssymbolen uit de filmgeschiedenis. "Marilyn, de laatste sessie" van de Franse psychoanalyticus en schrijver Michel Schneider is echter geen zoveelste door sensatiezucht gedreven publicatie over het losbandige leven of de mysterieuze dood van deze filmlegende. In zijn fijnzinnige en knap gecomponeerde roman verweeft hij biografische gegevens met fictie en beschrijft hij de onwaarschijnlijke liefde tussen de actrice en haar psychoanalyticus. De personages verschijnen onder hun echte naam, en ook de data en plaatsen kloppen. Ook de citaten, ontleend aan diverse bronnen, zijn waarheidgetrouw.

"Er zitten altijd twee kanten aan een verhaal", zo luidt het motto, woorden die de actrice zich ooit zuchtend liet ontvallen. Daar is het Schneider om te doen: een ontdekkingsreis naar de andere kant van Marilyn. Het vermeende domme en naïeve blondje was in werkelijkheid een zeer getroebleerde vrouw, die een ongelukkige jeugd met gebrek aan moederliefde moest verwerken en nadien vaak tevergeefs een reddingsboei zocht in drugs en medicatie. Schneider baseerde zich voor zijn roman op de bandopnames die Marilyn maakte van de sessies met Greenson. In de dertig maanden dat hij haar therapeut was, biechtte ze hem tijdens de vele sessies haar angsten en onbeschrijfelijke eenzaamheid op. Ze had de grootste moeite om in te slapen — zonder slaappillen was het zelfs een onmogelijke zaak — en al haar relaties liepen op de klippen door haar neurotisch en onberekenbare gedrag.

De roman beschrijftde laatste levensjaren van Monroe via korte flashback fragmenten en tijdsprongen. Aan het einde van de jaren '50 had de diva haar eigen productiehuis opgericht, en was ze ook verhuisd van Los Angeles naar New York. Ze nam lessen aan de beroemde Actors Studio van Lee Strasberg, en begon een relatie met toneelschrijver Arthur Miller, met wie ze in 1956 ook huwde. Ze wilde van haar imago van stoeipoes afraken en bewijzen dat ze ook karakterrollen kon spelen. In Engeland maakte ze 'The Prince and The Showgirl', met de beroemde acteur Laurence Olivier. Later acteerde ze ook in 'The Misfits', een filmscript van Arthur Miller. De opnames vonden plaats in de woestijn van Nevada. Het alcohol- en medicijngebruik van Monroe leidden ertoe dat regisseur John Huston haar halverwege de opnamen, naar een ontwenningskliniek stuurde. Greenson probeert haar nog te redden, maar in de zomer van 1962 wordt ze door hem dood aangetroffen in haar huis in Californië. Hij wordt van moord beschuldigd.

"Marilyn. De laatste sessie" is een ongewoon maar fascinerend portret van een mysterieuze filmgodin. In Frankrijk kon deze roman terecht op veel weerklank rekenen. Het boek werd er bekroond met de Prix Interallié 2006 en werd bovendien genomineerd voor zowel de Prix Goncourt en de Prix Femina als de Prix Renaudot. Schneiders portrettering is van empathie en respect doordrongen en maakt de mythe tot mens. Marilyn Monroe komt eruit naar voren als een complexe en zeer getormenteerde persoonlijkheid die haar psychische problemen helaas nooit kon overwinnen. Haar ster fonkelt een halve eeuw na haar dood echter nog steeds.

[Recensie geschreven in opdracht van De leeswolf, oorspronkelijk verschenen in e-wolf]

Michel Schneider: Marilyn : de laatste sessie, Cargo Amsterdam, 2007, 445 p. , € 19,9. ISBN 9789023426226*. Vert. van: Marilyn dernières séances door Martine Woudt. Distributie: WPG Uitgevers