De schaduw van Congo

>

Het konijnenmaal

Het verorberen van een feestmaaltijd is in sommige familiekringen een allesbehalve licht verteerbare bedoening. Ofwel is de stilte om te snijden, ofwel komen na enkele glazen alle opgekropte frustraties en wrok boven tafel. Prachtige literatuur leverde dit thema al op, met als hoogtepunt de klassieker "De avonden" van Gerard Reve. Ook toneelregisseur en schrijver Ger Thijs borduurt verder op dit onderwerp. In "Het konijnenmaal" komen de gezinsleden nog slechts één keer per jaar samen om met Pasen moeders specialiteit, konijn in zure saus, te nuttigen.

Protagonisten zijn drie broers, inmiddels vijftigers, die met grote tegenzin de jaarlijkse afspraak tegemoet zien. Toine, de jongste van de drie, is de spilfiguur. Hij is scenarioschrijver en beschouwt het als zijn plicht om z'n familie te verzoenen. Huib, de oudste, woont nog steeds in het ouderlijke huis en Harry, moeders lieveling, weigert nog langer aan het jaarlijkse feest der hypocrisie deel te nemen. Het verleden van hun vader mag volgens hem niet met de mantel der liefde bedekt worden. Hun moeder is depressief en ziek geworden van het exuberante en overspelige gedrag van haar echtgenoot. Ondanks de bemiddeling van Toine verbreekt Harry formeel alle familiebanden. Dit leidt tot een bijzonder dramatische ontknoping.

De hand van toneelregisseur en -acteur Ger Thijs is in "Het konijnenmaal" duidelijk zichtbaar. Zijn familiekroniek is strak gestructureerd in vijf hoofdstukken of bedrijven. De plaats van handeling is overwegend het ouderlijke huis. Vertelfiguur is Toine, die aanvankelijk zo goed en zo kwaad als het kan de verdoemde gezinssituatie tracht te verbloemen. Uiteindelijk komt hij tot de ontnuchterende vaststelling dat zijn selectief geheugen en relativeringsvermogen hem in de steek laten als zijn broer hem lafheid verwijt. Het hoogtepunt van de roman speelt zich in de nok van de kerktoren af, waar de protagonisten verbaal in de clinch gaan en slechts moeizaam afrekenen met hoogtevrees en levensangst. Ondanks de loodzware thematiek van familietrauma's die levenslang blijven doorzinderen, is "Het konijnenmaal" toch geen zware noot om kraken. Ger Thijs verlichtte zijn roman met enkele humoristische scènes, al zijn die vaak even zuur als de saus waarin het konijn met Pasen opgediend wordt. Huiskamerdramatiek van excellent niveau.

Ger Thijs: Het konijnenmaal, Veen Amsterdam, 2000, 153 p., € 14,87. ISBN 90-204-5957-0. Distributie: Amstel uitgevers