In
Zwavelzuur steekt
Amélie Nothomb op onnavolgbare wijze de draak met het fenomeen van
reality-tv en Big Brother - programma's. Onder het motto '
hoe gruwelijker de gebeurtenissen, hoe groter de aandacht' koos ze deze keer zowaar voor een concentratiekamp als setting. Argeloze mensen worden van de straat opgepakt en in beestenwagons afgevoerd naar een volledig nagebouwd concentratiekamp. Agressieve en gefrustreerde mensen worden tot gevangenisbewakers benoemd en krijgen de opdracht de gevangenen fysisch en mentaal te folteren. Elke dag worden er vervolgens twee gevangenen geselecteerd die op een gruwelijke manier terechtgesteld zullen worden, geregistreerd door de ogen van ontelbare camera's. Ondanks de verontwaardiging in de media wordt het live uitgezonden programma 'Concentratie' een weergaloze kijkcijferhit. Protagonisten zijn twee jonge meisjes die zowat mekaars tegenpolen zijn. Zdena, een lelijk en kansarm meisje, neemt haar rol van agressieve kampbeul met veel enthousiasme op. De engelachtige Pannonique (kampnummer CKZ 114) daarentegen is een intelligent en welopgevoed meisje dat opkomt voor de menselijke waarden. Ze is met veel voorsprong de uitverkoren gevangene van alle kijkers. Ook op Zdena maakt ze door haar schoonheid en onschuld een onvergetelijke indruk. De beul begint tot groot jolijt van het publiek een obsessionele passie te ontwikkelen voor haar gevangene. 'De schone en het beest' revisited.
Zwavelzuur is de 14e roman van Amélie Nothomb en borduurt verder op haar gekende stokpaardjes. Meisjes onder mekaar, de wreedheid, de tegenstellingen tussen goed en kwaad, schoonheid versus lelijkheid. In haar gekende springerige stijl hamert ze genadeloos in op de dubbele moraal en hypocrisie van de goegemeente. Hun verontwaardiging is immers omgekeerd evenredig aan het kijkgedrag. Niet de tv-makers zijn schuldig, maar de kijkers die alleen maar minachting verdienen. "Gek was dat, er waren veel meer lege mensen dan mensen met inhoud", legt ze haar protagoniste in de mond. Ook de dubieuze houding van de tv-producenten wordt magistraal aan de kaak gesteld. Hoe ze de mond vol hebben over het belang van interactiviteit. Toch lost Nothomb met haar morbide gruwelverhaal niet alle beloften in. Af en toe speelt ze te nadrukkelijk de moraalridder. De goede afloop, met het plotselinge réveil van menselijke waardigheid, oogt geforceerd. Alsof na water en brood plotseling een chocoladedessert voorgeschoteld wordt. Maar als maatschappelijk alarmsignaal klinkt Zwavelzuur zo oorverdovend luid dat zelf een hardhorige, op een dieet van reality-tv opgegroeide lezer wakker geschud zal worden.
Amélie Nothomb: Zwavelzuur, Manteau Antwerpen, 2006, 166 p., € 16,95. ISBN 90-766-8235-6. Vert. van: Acide sulphurique door Marijke Arijs. Distributie: WPG Uitgevers
