De fouten

Herman Brusselmans in optima forma? Je moet er soms lang op wachten en pagina's vol ongein doorspartelen. Maar dan is het er ploseling: uitzinnige, absurde humor in een vloeiende en geestige stijl en dialogen die zo uit een wachtzaal van een treinstation of nog beter uit een gekkenhuis geplukt zijn. Brusselmans ongeïnspireerd, dat is toogpraat uit een kroeg die betere tijden heeft gekend, met vuilbekkende, marginale tooghangers die op de poef drinken. Het oeuvre van Brusselmans (geb. 1957) is ondertussen zo omvangrijk dat het een genre op zich is geworden: de burleske fictieve autobiografie. De poète maudit en ex-rebel van de Vlaamse letteren is nu zelf een BV geworden, opgenomen door de goegemeente waar hij destijds zo op spuwde. Met columns in Het Laatste Nieuws en gastoptredens op televisie. Zo personificeert – of speelt – hij het typetje van de wereldvreemde, langharige en vuilbekkende schrijver. Literaire erkenning bleef altijd uit, ook in de periode toen hij zijn beste romans schreef met het magische klavertje vier De man die werk vond, Zijn er kanalen in Aalst?, Heden ben ik nuchter en Dagboek van een vermoeid egoïst. Literaire gelukbrengers waren dat voor alle Vlaamse outcasts en verdwaalde studenten, op een manier die hij deelde met de betreurde J.M. Berckmans. Inktzwart, in alcohol gedrenkt proza, origineel en authentiek. Nadien viel hij vaak in herhaling, verder bordurend op zijn literaire spielerei met fictieve en autobiografische elementen totdat hij in oeverloze zelfparodie verzandde. 

In zijn nieuwe roman 'De fouten' is het niet anders. Het uitgangspunt is anders best intrigerend. De neerlandicus Johannes Huyghe werkt aan een biografie over de jonge jaren van de schrijver. Brusselmans krijgt het manuscript op listige wijze in zijn bezit en corrigeert de talrijke fouten. Ondertussen jeugherinneringen ophalend over opgroeien in Hamme en zijn fanasie de vrije loop latend over hoe het ooit was en had kunnen zijn.Vuile praat, platte humor en openhartige bekentenissen over zjin amoureuze leven wisselen voortdurend af. Phoebe, Mona en Alathea, de drie vrouwen die zo'n belangrijke rol in zijn leven speelden duiken geregeld op. Grensverleggend is het allemaal niet meer maar wie meegaat in het nihilistische universum van Brusselmans wordt weer getrakteerd op een salvo van zwarte humor en zelfspot. Er zijn ondertussen veel epigonen van de schrijver opgedoken maar Brusselmans blijft the real thing: onversneden, droefgeestig en immer in voor een kwinkslag. Ernst is geen optie. Het leven zelve is al serieus genoeg. 

Herman Brusselmans: De fouten (Prometheus, 2016), 245 p. € 18,95.