De schaduw van Congo

>

Heropstanding in het hooggebergte


De bergen oefenen nog steeds een magische aantrekkingskracht uit, buiten bereik, geïsoleerd en omgeven door natuurpracht. Protagonist in De buitenjongen is een dertigjarige schrijver wiens leven in Milaan volledig verzand is. Hij kampt met een writer's block en mist de bergen uit zijn jeugdjaren. Het is al een decennium geleden dat hij er nog geweest is. Om uit zijn impasse te geraken huurt hij een almhut op 1.900 meter hoogte in de Alpen. Het leven zoals hij droomde, omringd door de natuur, met zijn geliefde boeken en voldoende flessen wijn. In het begin kampt hij met slapeloosheid. In plaats van het stedelijk doch geruststellende omgevingslawaai zijn er nu de vreemde geluiden van nachtdieren die rond zijn hut sluipen. Overdag is simpel en autonoom leven zijn opdracht: hout hakken, oplijsten van dieren en planten, een moestuintje aanleggen, koken met simpele ingrediënten. Aan activiteiten geen gebrek. Hij sluit vriendschap met Gabriele, de verwilderde 'vacher' die de hut naast hem bewoont. Ook de herders zijn ondertussen gearriveerd. Om de lawaaierige toeristen te ontvluchten in het hoogseizoen onderneemt hij een avontuurlijke, meerdaagse trektocht naar de bergtoppen. Het is een louterende ervaring. Hij herbront zich en het is de aanzet tot een letterlijke en geestelijke heropstanding.

Het is aanvankelijk wennen aan het trage verteltempo dat geijkt is op het ritme van de dagen en seizoenen. Het verhaal vangt aan in de winter en eindigt in de herfst als de jagers hun intrede maken. De vertelfiguur mijmert er op los en verwijst voortdurend naar zijn favoriete schrijvers. Naast verwachte namen als Pavese en Thoreau zijn dat  Primo Levi’s Het periodiek systeem, Elisée Reclus’ Geschiedenis van een berg en Sylvain Tessons Zes maanden in de Siberische wouden.  Na verloop van tijd word je als het ware meegetrokken in het universum van de protagonist.  'De buitenjongen' is een fascinerend relaas en een prachtig gecomponeerde ode aan de natuur. Het kan perfect als tweeluik gelezen worden met 'De acht bergen', het boek waarmee Cognetti internationaal doorbrak. In amper 150 pagina's wordt er gefilosofeerd over geestelijk isolement, vriendschap en de band met familie en natuur. Hoe kunnen we zo ver van het juiste (berg)pad afgedwaald zijn? Of moeten we eerst verdwalen om te beseffen dat geld en status niks betekenen hoog in de bergen. Enkel de vriendschap en het overlevingsinstinct tellen, tot het weer tijd is om de berg af te dalen en de wereld opnieuw met open vizier tegemoet te treden. Ondertussen heb je als lezer een prachtig boekje gelezen en is de volgende vakantiebestemming al gekend.  
Paolo Cognetti, De buitenjongen (De Bezige Bij, 2018) Vert: Yond Boeke, Patty Krone