Apen

‘Voor allen die op weg gaan’ luidt het motto van de roman 'Apen' van de Française Elisabeth Barillé. Maar het had net zo goed ‘wij reizen om te leren’ kunnen zijn. Protagoniste is Marion Calissano, een ietwat hypochondrische en tobbende vrijgezel. Het verhaal vangt aan als ze op het vliegtuig naar New Delhi stapt om gevolg te geven aan de laatste wens van haar overleden buurvrouw en vriendin. In een laatste brief had ze Marion verzocht om haar as bij Rishikesh in de Ganges uit te strooien. In haar pension in Delhi maakt ze kennis met enkele landgenoten, zoals de knappe Parisienne Michèle Orsoni die op zoek is naar haar vermiste man. Marion besluit de vrouw te helpen in haar wanhopige zoektocht. Met behulp van een achtergelaten dagboek tracht ze in de voetsporen van de man te reizen en hem zo op te sporen. Het is de start van een boeiende odyssee die haar een ander gezicht van India laat zien.

In Apen is Elisabeth Barillé bijzonder goed op dreef. Het boek begint als een lichtvoetig en humoristisch reisverhaal maar bloeit gaandeweg open tot een filosofisch getinte roman. Haar protagoniste tracht zo licht mogelijk door India te trekken, rond te fladderen als een vlinder maar blijkt onder het loodzware gewicht van haar eigen innerlijke bagage te bezwijken. In een helder moment van inzicht merkt ze op dat er twee categorieën van mensen zijn: er zijn de vlinderzielen die met niets gelukkig zijn, een glimlach, een gebaar volstaat. En er zijn de olifantenzielen die in dezelfde glimlach, hetzelfde gebaar enkel reden tot verdriet zien. In India hopen de olifantenzielen het licht te vinden om niet langer gebukt te moeten gaan onder herinneringen, verlangens en onvervuldheid. Langzaam druppelt de melancholie en tristesse de roman binnen en de wijsheid dat grote reizen noodzakelijkerwijze innerlijke reizen zijn. En passant schets de schrijfster een ontluisterend portret van India met zijn kastenstelsel, barbaarse tradities, goeroes en charlatans die spiritualiteit met winstbejag verwarren. Het land lijdt onder de armoede terwijl de rijke westerse toeristen er op zoek gaan naar herbronning, mystieke vervoering en avontuur. Met zelfverzekerde en scherpe pen schrijft Elisabeth Barillé over grote thema’s als vriendschap, vergankelijkheid en eenzaamheid. Apen is een boeiend geestelijk avontuur die niet enkel India - liefhebbers zal kunnen boeien maar iedereen die op zoek is naar zelfverwezenlijking en spiritualiteit.

Kwoteringen: *** moeilijkheidsgraad I | De Arbeiderspers, cop. 2007 - 127 p. Vert. van: Singes.