De rode strik

De waarheid komt uit een kindermond. Hoe veelkleurig die waarheid dan kan wel kan zijn, wordt perfect geïllustreerd in 'De rode strik' van Mensje van Keulen. We schrijven de jaren vijftig, de tijd toen vandalisme nog onder de noemer kattenkwaad viel. Protagoniste en vertelfiguur is Maria Talberg, een elfjarig Haags meisje. Ze groeit op in een vaderloos gezin. Haar vader Cor liep lang geleden weg. Haar moeder werkt zich de pleuris uit het lijf om de touwtjes aan mekaar te knopen. Samen met haar twee jaar jongere zusje Cornelia houdt de niet op haar mondje gevallen Maria met argusogen haar microkosmos in de gaten. De ironie wil dat de spanning in het gezin stijgt op het moment dat haar moeder voor het eerst sinds lang weer verliefd wordt. De moeder begint een relatie met de dierenhandelaar Leen, een neef van Cor. Maria ziet het met lede ogen aan. De man doet zijn best om aanvaard te worden en schenkt cadeautjes en vakantiereisjes. Maar de meisjes moeten hem niet en willen hun echte vader terug. De eigenwijze Maria is tot het uiterste in staat om die indringer te verjagen. Ze herdoopt haar oom tot 'de beestenman' en aast op wraak voor het verdriet en angst die hij haar bezorgt. Het startsignaal om een vat listen en geniepigheden open te trekken. Na een miskraam van haar moeder zijn de trage en slome dagen ten huize Talberg definitief voorbij. Een gruwelijke ontknoping lijkt onafwendbaar. 

'De rode strik' verscheen oorspronkelijk in 1994 en krijgt nu en nieuwe paperback editie. Deze subtiel opgebouwde psychologische roman heeft inmiddels een cultstatus verworven bij veel scholieren. Eindexamenleerlingen van verschillende middelbare scholen kozen het voor een Tv-show als beste boek. De thematiek van opgroeien en het verlies van de onschuld is universeel herkenbaar. Behendig doorprikt Mensje van Keulen het clichébeeld van kleine, lieve meisjes. In met levendige dialogen opgefriste scènes schetst ze een portret van een levenslustig, vroeg volwassen kind. Een hele waaier aan emoties passeert de revue. De impact die dat op het gedrag van een kind kan hebben wordt feilloos bloot gelegd. Langzaam zie je met de ogen van de prille tiener hoe jaloersheid in boosaardigheid overslaat. Een indringend en beklemmend boek van een rasvertelster.

De rode strik / Mensje van Keulen

Atlas, 2010

Paperback, 208 p.

ISBN: 9789045016887