De schaduw van Congo

>

Een man, twee vrouwen


Als je partner het koud heeft, doe je dan het raam dicht of open je de voordeur? De protagoniste uit Elisabeth Barillé's Een modelpaar kiest voor het laatste. Ze laat toe dat haar echtgenoot een minnares neemt, sterker nog, ze helpt haar man met het uitkiezen. Op terrasjes en in restaurants zoeken ze naar de geschikte vrouw die klasse aan finesse weet te koppelen. Dit is het originele uitgangspunt van een roman waarin er vrijelijk gereflecteerd wordt over relaties, seksualiteit en (on)trouw. Conform de libertijnse stelregel moet alles kunnen, als men maar met hart en ziel het geluk nastreeft. Lees: burgerlijk leven is taboe. En als er voor een voller leven een derde persoon nodig is, waarom niet?

De ménages à trois zijn in de Franse romanliteratuur een vaak terugkerend onderwerp, denk maar aan het in 1995 verschenen "Zijn vrouw" van Emmanuèle Bernheim, waarin een driehoeksverhouding vanuit het standpunt van de minnares verteld werd. Hetzelfde thema vanuit een ander gezichtspunt in Barillé's roman waarin de vertelfiguur de echtgenote is die er naar hunkert om de tweede vrouw van haar man dieper te leren kennen en begrijpen. Het levert scherpzinnige, soms hoogdravende passages op over genot, begeerte en erotiek. Maar ook fraaie oneliners en spotlustige opmerkingen. Zo heeft de man volgens de vertelster een minnares nodig om zijn onzekerheid omtrent zijn eerste rimpels te helpen overwinnen. Terwijl de vertelster duidelijk zelf ook in de knoop ligt met haar eigen lustbeleving.

Elisabeth Barillé (1960) brak door met de eigenzinnige roman Lijfelijkheid en ook haar biografie Anaïs Nin, gemaskerd, ontmaskerd kreeg de nodige weerklank. "Een modelpaar" is een moedige poging om het veelkoppige monster dat jaloersheid is, te onthoofden maar Barillé lukt slechts gedeeltelijk in haar opzet. Ze doorprikt met bravoure clichés over relaties maar met haar portret van een ruimdenkend en experimenterend koppel doet ze in wezen niets anders dan een nieuwe zeepbel creëren. Het is weliswaar verpakt in fraai prikkelend proza, maar is ondanks de vele filosofische verwijzingen te vrijblijvend om lang te beklijven.

Elisabeth Barillé: Een modelpaar (rainbow pocket, 2004)