De komst van de rustverstoorder

De komst van de rustverstoorder.
Inez van Dullemen (geb. 1925) is een meester in het schrijven van biografisch getinte romans. Zo schetste ze in het met de Henriëtte Roland Holstprijs bekroonde Het Land van rood en zwart het leven van de Zwitserse Gertrude Blom, een vrijgevochten vrouw die hartstochtelijk streed voor het behoud van het regenwoud. Nog bekender is haar roman Maria Sibylla, een ongebruikelijke passie uit 2001. Hierin verhaalde ze het leven van Maria Sibylle Merian, een tekenares, schilderes en natuuronderzoekster uit de 17e eeuw die bekend werd door haar prachtige insecten- en bloementekeningen.

In De komst van de rustverstoorder gooit ze het min of meer over een andere boeg. Ze schreef dit keer geen levensverhaal van een historische figuur maar van een hedendaags koppel dat door het lot zwaar op de proef gesteld wordt. De idealistische schrijver Olivier trekt met zijn zwangere vrouw naar het groene Ierland waar ze in een eenvoudig huis geluk en gemoedsrust hopen te vinden. Rust die de schrijver nodig heeft om zijn poëzie en proza te schrijven. Helaas krijgt hij tijdens de zwangerschap van zijn vrouw geen letter op papier, een symbolische voorbode van wat het koppel te wachten staat. De schrijver spreekt dan maar de financiële reserves van zijn vrouw aan en begint met het fokken van paarden. Al snel na de geboorte van hun zoontje Jonas blijkt dat er iets scheelt. Klinisch onderzoek in Dublin maakt duidelijk dat het kindje volledig doof geboren werd. De problemen bij het grootbrengen van hun eenzelvige zoontje drijft hen steeds verder uit elkaar en eindigt in een dramatische ontknoping.

In een gave maar archaïsche aandoende stijl beschrijft Van Dullemen de gevoels- en beleveniswereld van de drie personages. Door het wisselende vertelperspectief worden de psychologische barrières tussen de drie personages steeds duidelijker. Het dove kind leeft in een eigen woordloze wereld waar "de sprekenden" geen vat op krijgen. De eenzame leefwereld van het dove jongentje wordt door Van Dullemen met veel empathie beschreven. De dualiteit tussen de moederwens om haar zoon een zo 'normaal' mogelijk leven te laten leiden en de wens van de zoon om zijn eigen weg te bewandelen wordt knap en beeldrijk verwoord. De komst van de rustverstoorder is een gelaagde psychologische roman die handelt over grote gevoelens en thema's als opvoeding, zelfopoffering, vrijheid, het verlies van idealen en mank lopende communicatie. De breedvoerigheid waarmee de auteur een web rond deze thema's weeft, geven deze roman een gezellig, ouderwets cachet. In deze tijden van hippe schrijvers met in nihilisme gedrenkte autobiografische romans, volhardt Van Dullemen in haar eigen epische vertelstijl.

Inez Van Dullemen, De komst van de rustverstoorder (e-book), De Bezige Bij Amsterdam, 2013, 240 p., ISBN 9023412893