Soms kom je boektitels tegen die misleidend zijn. Zo bleek De hersenen van de dinosaurus van A.J. Bernstein geen paleontologisch werk te zijn, maar een populair zelfhulpboek. Hoe omgaan met onmogelijke mensen op het werk luidt de ondertitel. Misschien een goede leestip voor de medewerkers in het Witte Huis. Uit nieuwsgierigheid – niet omdat ik mezelf herken – ben ik erin beginnen te lezen. De vragen die Bernstein stelt, leken me wel relevant in tijden van hybride werken en de alomtegenwoordige burn-outs.
Waarom kunnen mensen op het werk het ene moment rustig en empathisch reageren, terwijl ze op een ander moment volslagen irrationeel voor de dag komen? Waarom zijn de regels voor managers vaak anders dan voor de medewerkers op de werkvloer? En hoe komt het dat collega’s die zich weinig aantrekken van het arbeidsreglement, er vaak goed van afkomen? Waarom gaan sommige personeelsleden overal tegenin? Als je vraagt om naar links te gaan, nemen ze een afslag naar rechts. Het antwoord van Bernstein – je raadt het al – is dat in ieder van ons een dinosaurus schuilt die de controle probeert over te nemen.
Telewerken biedt veel voordelen, zoals flexibiliteit, maar het brengt ook nieuwe uitdagingen met zich mee. Collega’s die elkaar minder zien, hebben meer kans om onbewust op hun oude brein te vertrouwen en met elkaar te communiceren via oppervlakkige kanalen zoals e-mail of chat, in plaats van face to face gesprekken te voeren. Misverstanden zijn sneller geboren, vooral wanneer er weinig ruimte is voor nuance. Het risico bestaat dat de werkvloer gepolariseerd raakt. Medewerkers die moeite hebben met nieuwe technologieën, of die zich buitengesloten voelen door de digitalisering van de bibliotheek, kunnen zich onterecht achtergesteld voelen. De oplossing ligt in empathisch denken en het naar waarde schatten van iedereen. We moeten erkennen dat collega’s verschillende werkbehoeften en communicatiestijlen hebben
De werkvloer in een bibliotheek is een dynamische omgeving, waarin de interactie tussen collega’s, technologie en de gebruikers van de bibliotheek voortdurend verandert. De hersenen van de dinosaurus was voor mij een leuke opfrissing van de opleiding voor leidinggevenden die ik in een ver verleden volgde – en waarvan ik me niet veel meer herinnerde. Ter verontschuldiging: de stegosaurus had een brein ter grootte van twee walnoten.
Column geschreven in opdracht van VVBAD en oorspronkelijk gepubliceerd in META: Tijdschrift voor Bibliotheek en Archief, 2025(2).