Joker, Dief en Eskimo

Explosies in Brussel. Het openbaar vervoer ligt compleet plat. Loeiende sirenes en rondcircelende helikopters. Het aantal slachtoffers neemt toe, net als de vervreemding. Love, peace and understanding, het zal voor een andere keer zijn. Wachten op een bus die nooit zal komen, luisterend naar Blood on the Tracks, een van Bob Dylan's grote meesterwerken, aldus Jochen Merkhorst in Joker, Dief en Eskimo, een fijnzinnig geschreven boekje over 31 songs van de Amerikaanse troubadour. "A Song and Dance Man", zo omschreef Dylan zichzelf op een persconferentie in  1965. Zelfspot, ironie, relativeringsvermogen, eruditie, alles wat veel mensen tegenwoordig missen, en songs met de kracht van een tsunami, Dylan heeft het allemaal. Maar zegge en schrijve het vooral niet te luid. Of er wordt weer over misplaatste idolatrie gesproken. 

Je hoeft geen Dylanoloog te zijn om van de heldere beschouwingen van Markhorst te genieten. De nadruk ligt op de teksten en de bronnen. Van elke song worden ook een aantal coverversies besproken. Van Tangled Up in Blue bestaan er meer dan honderd al dan niet geslaagde versies. Sommige van deze bijdragen verschenen eerder al op de essentiële blog  Bob Dylan in Nederland. De selectie songs van Jochen Marhorst is eigenzinnig. Zo is er ook het frivole, ietwat bizarre Quinn The Eskimo, naast de overbekende classics als I Want you en All Along The Watchtower. John Wesley Harding blijft overigens een van mijn favoriete Dylan-albums. Het is de sfeer van die plaat waar ik maar moeilijk een vinger op kan leggen. Markhorst maakt een mooi bruggetje naar Franz Kafka en diens verhaal Der Aufbruch. De woorden en muziek van Dylan drukken spijt en melancholie uit en blijven tijdloos. De kruitdampen zijn ondertusen opgetrokken, maar de weg naar huis blijft lang en eenzaam.

Jochen Markhorst: Joker, Dief en Eskimo: 31 beschouwingen over 31 dylansongs (bravenewbooks, 2015)