Spookverschijningen

Marie Darrieussecq (1969) is een van de meest originele Franse schrijfsters. Haar debuut Zeugzoenen deed in 1996 veel stof opwaaien. Het verhaal van een jonge vrouw die geleidelijk in een zeug veranderde, werd een wereldwijde bestseller en ook verfilmd.

Ook in haar tweede roman, Spookverschijningen, is een jonge vrouw de vertelster en opnieuw is er sprake van een soort gedaanteverwisseling. Het uitgangspunt van de roman is even triest als banaal: de echtgenoot komt thuis van zijn werk, zet zijn aktetas tegen de muur en vraagt zijn vrouw of er brood in huis is. 'Neen', antwoordt ze. Hij trekt zijn jas dan maar weer aan om een brood te gaan halen, maar keert niet meer terug. Vruchteloos wacht ze op hem, uren gaan voorbij. Ze is ten prooi aan een steeds groeiende onrust. Te langen leste gaat ze op onderzoek uit, loopt alle bakkers af, bezoekt zijn kantoor, checkt al zijn computerbestanden. Ook de politie wordt ingelicht en alle ziekenhuizen worden gecontroleerd. Allemaal zonder resultaat. De vrouw, onderhevig aan steeds grotere angsten en zintuiglijk bewuster van de immense leegte die haar omringt, ziet haar omgeving constant veranderen. Haar perceptie van de realiteit -- en dus ook haar relaas -- wordt steeds verwarder. Hallucinaties nemen steeds vaker de bovenhand. Uit het stof op het binnenvallende licht ziet ze spoken verschijnen. Niets blijft stabiel. Waar de stad was, verschijnt de zee en het eindstation van de metro wordt herschapen in een strand, tot ze ten slotte zelf volledig desintegreert en haar menselijke gedaante verliest.

Was Zeugzoenen een fantasierijke, burleske farce vol maatschappijkritiek, dan is Spookverschijningen veel genuanceerder en complexer. Het is een minutieuze, bijna klinische weergave van een kortstondig maar hevig vereenzamingsproces. De diverse fasen die de vertelster doormaakt, worden uitvergroot, het zijn momenten van grote kwetsbaarheid waarin ze feilloos de microstructuur van haar eigen bestaan begint te ontleden. Dit maakt het verhaal zo huiveringwekkend, ook voor de lezer die solidair met de ikfiguur de verwarring deelt. Men kan Spookverschijningen als een alternatieve liefdesroman beschouwen, één waarin enkel de schaduwzijde van de liefde, zijnde het gemis en de afhankelijkheid, op een natuurwetenschappelijke wijze geanalyseerd wordt. Darrieussecq schrijft vloeiend en plastisch en laat op virtuoze wijze de ijstijden heropleven, zo gruwelijk koud wordt het als liefde herleid wordt tot een moleculair proces.

Uitgave: Amsterdam : De Arbeiderspers, cop. 2000
Kenmerken: 135 p.
Oorspronkelijke titel: Naissance des fantomes
ISBN: 90-295-1377-2