Echtelijk paradijs

"Niemand is zo knap dat hij kan uitleggen waarom een man en een vrouw uit elkaar gaan, hoewel ze ooit verliefd op elkaar zijn geweest' luidt het van Sandor Maria afkomstige motto van Echtelijk paradijs. In haar nieuwe roman doet de Française Alice Ferney niettemin een vermetele poging om het huwelijk en de liefde te deconstrueren. Protagoniste is de veertigjarige Elsa Platte, een ex-balletdanseres en moeder van vier kinderen. Haar echtgenoot staat op het punt haar de rug toe te keren. Hij is haar apathie en desinteresse meer dan beu en kiest definitief voor de warmte en passie van zijn maîtresse. Elsa blijft alleen met haar kinderen achter. Ze tracht zich staande te houden door steeds opnieuw naar de DVD van de filmklassieker 'A letter to three wives' te kijken. In deze meermaals bekroonde film uit 1949 vertelt regisseur Joseph L. Mankiewicz het verhaal van drie gehuwde vrouwen in een kleine stad. Een brief kondigt aan dat een vierde vrouw er met een van hun echtgenotes vandoor gaat. Voor de tobbende Elsa is deze film de trigger voor haar fel oplaaiende emoties van ontgoocheling, vermoeidheid en angst voor eenzaamheid. De serie flashbacks uit de film verstrengelen zich steeds hardnekkiger met haar eigen leven. Herinneringen aan de eerste ontmoetingen, haar huwelijk en haar leven als ballerina drijven weer boven. Welke type vrouw was zij? Het kindvrouwtje, de onafhankelijk of de fatale vrouw? En wat waren bij haar eigen man de redenen voor zijn abrupte vertrek, vraagt ze zich vertwijfeld af. Of taant de liefde zonder enige reden en gaat het gewoon zoals het gaat? Alice Ferney doet in Echtelijk paradijs een verdienstelijke poging om het mechanisme van het liefdesleven te ontrafelen. De roman intrigeert aanvankelijk door het geraffineerde spel tussen de filmfictie en de door de protagoniste 'waargenomen' werkelijkheid. Ferney schetst een empathisch portret van een heroïsche vrouw die er alles aan doet om haar waardigheid in moeilijke omstandigheden te bewaren. De meanderende verhaallijnen creëren een spiegelpaleis waarin telkens opnieuw de zoektocht naar liefde oplicht. Na verloop van tijd verzandt het verhaal echter in een overdaad aan herhalingen en zelfintrospectie. Pas op het einde laait de passie weer hoog op. 'Echtelijk paradijs' is een boeiende maar wisselvallige roman die illustreert wat sleur en routine met een liefdesrelatie aanrichten. Alice Ferney trakteert haar lezers op een rit van het paradijs naar de hel, van de intensiteit en passie van die allereerste kus tot de psychologische kater na de fatale woordenwisseling. [Recensie geschreven in opdracht van Vlabin-VBC en oorspronkelijk gepubliceerd in De leeswolf nr 7, 2011]
Alice Ferney: Echtelijk paradijs. - Vert. van: Paradis conjugal. - Vertaling: Alice Teekman, ISBN: 9789044514629, 320 p., Paperback, De Geus: 2011.