Insta Novels

“There is no map to human behaviour” zong de IJslandse zangeres Björk begin jaren negentig. Onwillekeurig moest ik daar aan denken toen ik in de krant las dat de KU Leuven in het nieuwe academiejaar met een keuzevak Popmuziek start. “Beatles naast Beethoven, Björk naast Bach” kopte De Standaard. De grensvervaging tussen hoge en lage cultuur is geen nieuw fenomeen maar zet zich steeds sneller door. Eigentijdse mensen bezoeken op een regenachtige vrije dag een museum en posten in de cafetaria een foodie of drinkie op hun favoriete socialmediaplatform. Maar wanneer worden er in deze tijd van gsm, netflix en playstation nog boeken gelezen?

De New York Public Library hield een vinger aan de pols van de tijdsgeest en startte een ambitieus project om klassieke literatuur naar instagram te brengen. Insta novels bieden een mix van knappe illustraties met originele teksten. Tot nu toe zijn er een vijftal klassiekers uit de wereldliteratur beschikbaar zoals Alice’s Adventures in Wonderland en Metamorphosis. Deze verhalen sloegen aan en het innovatieve project kreeg wereldwijd veel aandacht. Het blijft niettemin een vreemde combinatie. De tijdloosheid van literaire teksten op een medium dat de vluchtigheid van het leven propageert door oeverloos trivialiteiten te spuien. Maar deze insta novels werden sinds de lancering al 300.000 keer gelezen. Of is bekeken een correcter woord? Ik wil zeker niet neerbuigend over dit project doen. Als het een opstapje is naar meer lezers is dit geweldig.

Destijds bestonden er ook al stripversies van klassiekers. Zo werden er in de jaren zeventig in de Heroica-reeks grote avonturenromans bewerkt, van Dumas tot Verne. Toen wezen leraars ook al met de vinger dat de beeldcultuur tot ontlezing en verkleutering aanzette. Het is van alle tijden. Vroeger zochten luie scholieren in de bibliotheek naar dunne boekjes, nu zoeken ze op hun dunne smarthones naar verhalen met leuke gifjes. Mensen blijven altijd trouw aan de media die hen op jonge leeftijd omringen. Met de Heroica bibliotheek werden zowel literatuurliefhebbers als stripverzamelaars gevormd. De wereld kan onderverdeeld worden in lezers, schrijvers, denkers en vossenjagers, schreef William Shenstone in 1764. Het is nog koffiedik kijken tot wat insta novels zal leiden maar ik tip op nieuwe lezers, al zullen er ook wel wat vossenjagers tussen zitten.