Net als zijn spitsbroeder
Martin Bril is schrijver - filosoof Dirk Van Weelden een getalenteerd waarnemer van onze tijdsgeest. Ze schreven samen Arbeidsvitaminen (1987), een bundel fascinerende essays, brieven, dialogen en verhalen. Ook Piano & Gitaar (1990) en Terugwerkende Kracht (1991) schreven ze als duo. Sindsdien gingen ze elk hun eigen weg. Martin Bril legde zich meer toe op de korte afstand met het schrijven van columns en observaties. Van Weelden manifesteerde zich eerder als een langeafstandsloper en schreef inmiddels een handvol knappe romans zoals Mobilhome, Het refrein en Tegenwoordigheid van geest bijeen.
Met Straatsofa keert Van Weelden terug naar zijn grootste liefde, het schrijven van essays en verhalen. Dat is al te merken aan de drieledige structuur waarin de bundel gegoten is: gitaar, bas en drum. Of de basics voor goede garagerock. Geen tierlantijntjes maar rechttoe rechtaan en vooral gebald. Zo zijn ook de meeste stukken in de bundel. Of het nu over de historie van een Californisch spookhuis of de begrafenis van Prins Claus gaat, telkenmale houdt Van Weelden zijn verhaal moedwillig kort. De verteltoon is laconiek en ongedwongen. Alles kan en niets moet.
Synchroon aan het associatieve surfen op internet springen zijn onderwerpen van de hak op de tak. Een stuk over een populair icoon als Elvis Presley wordt afgewisseld met bedenkingen over de Ethica van Spinoza. In de postmoderne levensfilosofie van Van Weelden is er geen hoge of lage cultuur, alles stroomt door mekaar, steeds zijn er raakvlakken (‘links’) met andere onderwerpen die op hun beurt andere inzichten uitlokken. Een stuk is letterlijk gewijd aan de raadselachtige macht die gezichten uitstralen. Bosgeesten, de kindertaal van zijn dochter of de getallensymboliek van zijn geboortejaar ontlokken op hun beurt nieuwe observaties.
Hoogtepunten in de bundel zijn het titelverhaal over het poëtische van afgedankte bankstellen en het essay “Georges Perec en het hiaat”, een prachtige en gefundeerde ode aan Het leven een gebruiksaanwijzing, een meesterwerk van deze Franse auteur. Ook over het werk van andere grote schrijvers als W.F. Hermans en Melville worden er spitsvondige en rake observaties gemaakt. Straatsofa is een boeiende bundel van een schrijver die de wereld kritisch maar met open vizier aanschouwt. Om zijn levensfilosofie te verwoorden maakt hij gebruik van alle mogelijke stijlregisters, van een episch gedicht tot kunstkritische beschouwingen. Deze inhoudelijke en thematische verscheidenheid maakt het niet makkelijk om de bundel te catalogiseren. Het resultaat is echter een fascinerende staalkaart waar de meeste columnisten enkel maar van kunnen dromen.
Kwoteringen: *** | Moeilijkheidsgraad: IPaperback | 221 Pagina's | Uitgeverij Augustus | 1ste DrukISBN10: 9045703114 | ISBN13: 9789045703114