De branding

Met de ingetogen roman ‘de branding’ overtrof de Française Claudie Gallay (1961) zichzelf. Ze brak er internationaal mee door en in Frankrijk won ze er de Elle-lezersprijs mee. Protagonisten in dit wijdvertakte boek zijn een jonge, gekwetste vrouw en een al even zeer getroebleerde man. Ook de Normandische kustlijn en de branding spelen een hoofdrol in dit verhaal waarin onverwerkt verdriet als een voile hangt.

Locatie is La Hague, een klein visserdorp, waar iedereen wel een reden heeft om te treuren. De zee nam al vele levens. Dag en nacht horen de inwoners het rollen en breken van de golven op de kust. De angst voor schipbreuk is altijd aanwezig bij de vissers die de zee trotseren en de familie die op land achterblijft. Precies op dat onherbergzame en geïsoleerde plekje is de jonge vrouw vrijwillig neergestreken om er de vogelpopulatie te bestuderen. Het zelfgezochte isolement dient om haar verdriet omwille van de dood van haar grote liefde te verwerken. De andere hoofdfiguur is ook nog steeds aan het rouwen. Tijdens een zware storm kwamen zijn beide ouders en broer in een ver verleden om het leven. Lambert kon dit drama noot verwerken en is teruggekeerd naar de plaats van onheil om de oude vuurtorenwachter de waarheid te ontfutselen. In die onherbergzame, tijdloze setting komen de naamloze vrouw en Lambert nader tot mekaar. Vereenzaamde strandjutters, dronken vissers en vertwijfelde grijsaards vervolledigen dit universum. “Het gedrag van de vogels veranderde als het mistte. Ook als het stormde. Het gedrag van de mensen ook.”, laat de protagoniste zich ergens ontvallen. Met veel geduld spot ze niet alleen de vogels maar ook het gedrag van de dorpelingen. Op die manier kan ze de zwijgzame, mysterieuze Lambert helpen om de geheimen omtrent het drama uit zijn jeugd te openbaren.

“De branding” telt bijna 500 pagina’s en komt slechts traag op gang. De zwijgzame personages geven slechts weinig prijs en heel veel lijkt er niet te gebeuren. Maar stille waters hebben diepe gronden. De vuurtoren staat symbool voor de fundamentele eenzaamheid waar alle personages mee worstelen. De plot is niet geheel vrij van enkel clichés uit het genre, maar Gallay compenseert dat met haar uitgepuurde, minimalistische schrijfstijl. Heel korte, laconieke zinnen worden afgewisseld met dialogen. Enkele mooie natuurbeschrijvingen van de steeds wisselende zee en lucht tillen het verhaal op. In deze passages wordt de wisselwerking tussen het weer en de zee en het gemoed van de inwoners bijna tastbaar. Ze vechten tegen de leegte in hun hoofd en boven de zee: “die ruimte die nog geen hemel is, maar ook geen water meer”. Met ‘de branding’ voegt Gallay een heel nieuwe dimensie aan escapisme en zeeziekte toe. Romantische literatuur met diepgang.

Recensie geschreven in opdracht van Vlabin-VBC en gepubliceerd in Leeswolf nr. 9, december 2009.

Claudie Gallay, de branding
Cargo, 2009
Paperback, Vertaalde literaire roman, novelle
Vert. van: Les déferlantes.Vertaler: Han Meyer
EAN: 9789023441830