Maak dat je wegkomt

"Pars vite et revient tard", de oorspronkelijke Franse titel is heel wat mooier en duidelijker dan de Nederlandse: "Maak dat je wegkomt". De nieuwe thriller van Fred Vargas draait immers om een vermeende nieuwe pestuitbraak in het Parijs van vandaag, waarbij de aloude remedie als volgt kan samengevat worden: 'Cito, longe fugeas et tarde redeas' of 'vlucht snel en kom voorlopig niet terug'. Joss Le Guern is een Bretoense zeeman die nog maar net uit de bajes ontslagen werd nadat hij een corrupte reder te hard had aangepakt. In navolging van zijn betovergrootvader komt hij nu als stadsomroeper aan de kost. Elke dag leest hij het buurtnieuws voor tegen een kleine vergoeding, onschuldige boodschappen over katten die te koop zijn, weerberichten, werkaanbiedingen, liefdesbetuigingen etc. Alles gaat vlot en hij verdient er goed zijn boterham mee, tot hij op een dag vreemde en perverse teksten aangeboden krijgt. Zijn oude, geleerde vriend Decambrais, pensionuitbater en adviseur levenszaken en eveneens een gewezen bajesklant, onderzoekt deze bizarre en deels in het Latijn en oud-Frans opgestelde berichten en komt tot de constatering dat het citaten zijn uit oude traktaten over de pest. Als wat later ook omgekeerde 4-en als graffiti op huizen gevonden worden (die als talismannen tegen de pest dienstdoen) wordt een beroep gedaan op hoofdcommissaris Jean-Baptiste Adamsberg van de misdaadbrigade om deze vreemde zaak uit te spitten. Al snel vallen er enkele dodelijke slachtoffers. In hun huizen worden rattenvlooien aangetroffen. Is Parijs bijna 300 jaar na de laatste pestepidemie opnieuw bedreigd door de zwarte dood?

De Parisienne FrĂ©dĂ©rique Vargas (geb. 1957) is archeologe van beroep. Schrijven doet ze in haar vrije tijd. Niettemin is het in vijftien talen vertaalde "Maak dat je wegkomt" reeds haar achtste roman. Haar policiers worden gedragen door sterke en originele personages. In de allereerste plaats is er de aimabele hoofdcommissaris Adamsberg, die zich steeds door zijn intuĂŻtie laat leiden en behept is met een ongeduld en onrust die hem belet langer dan een uur op een stoel te zitten. Bioscoopbezoeken, diners, concerten eindigen voor hem in een fysiek lijden dat hij enkel kan onderdrukken door het op een lopen te zetten. Running gag is de poging van de commissaris om de namen van zijn medewerkers te onthouden. Zijn tegenpool en dus uiterst complementair is de rationele kapitein Danglair. Een alleenstaande vader die kampt met drankzucht. Ook de andere personages zoals Camille Forestier, de mysterieuze vriendin van de commissaris, worden met veel finesse en humor geschilderd. Vargas is vooral meesterlijk in haar sfeertekening van het Parijse milieu. Haar thrillers zijn niet vergeven van gedetailleerde bloederige passages of van vuige seks en zijn eerder fantastisch dan realistisch. Ook deze roman heeft een lange aanloop nodig, om pas in het tweede gedeelte echt van spanning te ontbranden als de strijd tussen Goed en Kwaad definitief losbarst. Maar de dialogen zijn uitermate grappig en de plot is vernuftig opgebouwd. Voor wie van ongewone en met historische pigmenten gekruide thrillers houdt, is Maak dat je wegkomt een uiterst vette kluif. 

Fred Vargas: Maak dat je wegkomt (De Geus . Spanning), De Geus Breda, 2003, 349 p., € 22,5. ISBN 90-445-0342-1. Vert. van: Pars vite et reviens tard door Rosa PollĂ©. Distributie: De Geus