Visitekaartje

Een nieuwe job kan je leven veranderen. Daar zijn we het allemaal over eens. Maar ook een andere jobtitel kan al een aardige stap in de goede richting zijn. Bibliothecaris staat echter nog steeds als functie vermeld op mijn visitekaartjes. Maar nu ik bijna door mijn voorraad kaartjes heen ben, overweeg ik om net als veel collega's voortaan als 'informatieprofessional' door het leven te gaan. Af en toe moet je jezelf upgraden, ook al loopt dat niet altijd van een leien dakje. Ik herinner mij nog glashelder de eerste keer dat ik mij als informatieprofessional voorstelde. Onwennig als een amateurvoetballer die net de overstap naar het grote Club Brugge gemaakt had, zo voelde ik mij toen. Alleen was de vraag van mijn omstanders niet hoeveel doelpunten ik al gescoord had, maar wat mijn werk dan wel precies inhield. Ik gaf toen een gloedvol en geïnspireerd betoog over de rol van een IP'er als aanbrenger van informatie, degene die anderen in de organisatie – en bij uitbreiding de samenleving – laat scoren. “Dus als ik het goed begrijp ben je een bibliothecaris”, merkte een dame uit het gezelschap laconiek op. Wat kan de werkelijkheid soms brutaal zijn. 

Het grote publiek heeft bij bibliothecaris nog steeds een duidelijker beeld voor ogen dan bij informatieprofessional of -specialist. Ook onder vakgenoten is er niet altijd eensgezindheid over de kwalificaties en competenties die bij de verschillende functies horen. In Groot-Brittannië deed RLUK (Consortium van Research Libraries) uitgebreid onderzoek naar de rol en de vereiste vaardigheden van het bibliotheekpersoneel bij de ondersteuning van wetenschappelijk onderzoek. 

Enkele weken geleden verscheen het lijvige eindrapport ‘Re-skilling for Research’, gebaseerd op een grootschalige enquête bij de gebruikers. In totaal werden 32 basiscompetenties voor de toekomst geïdentificeerd. Bijna de helft van alle respondenten gaf aan dat datamanagement en curatie binnen twee tot vijf jaar van essentieel belang zullen zijn. Kennis om onderzoekers te ondersteunen, met inbegrip van access en preservatie, kwam als tweede belangrijkste sleutelcompetentie naar voren. Het is duidelijk dat het beheer en het behoud van onderzoeksgegevens snel het werkpakket van de informatiespecialist binnen zullen sluipen.

Bibliothecarissen hebben zichzelf door de eeuwen heen steeds met succes bijgeschoold en heruitgevonden om aan de culturele en technologische veranderingen te voldoen. Misschien houd ik het op mijn nieuwe visitekaartje maar beter bij het vertrouwde ‘bibliothecaris’. Je hoeft tenslotte geen nieuwe boot aan te schaffen als de oude nog zeewaardig is. Een koerswijziging kan volstaan om de nieuwe wereld behouden in te varen.

Column in de reeks Kladschrift van een museumbibliothecaris (Jaargang 4, aflevering 25). Oorspronkelijk geschreven in opdracht van Essentials.