Het zwijgen van Savedra

Het troosteloze leven van kansarme jongeren in de Franse voorsteden is een steeds vaker terugkerend thema bij (jonge) Franse auteurs. Denk maar aan het verfilmde Zei Lila van Chimo of Dromen tussen het beton van Faiza Guène. Ook Lydie Salvayre koos voor deze roman een Parijse banlieue als locatie. In Het zwijgen van Savedra krijgt de jonge inspecteur Arjona de opdracht te infiltreren in een bende van jeugddelinquenten. Hij vermomt zich als een hiphopper, draagt een wijd openhangend T-shirt, hippe sportschoenen en een achterstevoren gedragen baseballpet. Aanvankelijk stuurt hij netjes zijn rapporten door naar zijn superieuren. Maar na een tijdje gaat hij zodanig goed in zijn rol op, dat hij zich meer als een echt bendelid dan als politie-infiltrant begint te gedragen. Hij rookt net als de anderen aan de lopende band joints, en begint een obsessie te ontwikkelen voor Dulcinée Savedra, een vreemd en immer zwijgend meisje waar een waas van verdriet blijkt rond te hangen. Ze flikflooit met bijna alle bendeleden, maar Arjona laat ze links liggen. Hij neemt zich voor het meisje van haar ondergang te redden, maar daarvoor moet hij eerst de reden van haar stilzwijgen ontdekken. Ondertussen hangt de voortdurende dreiging van politierepressie als een zwaard van Damocles boven het hoofd van de delinquenten. 

Het zwijgen van Savedra is een onderhoudende, satirische roman over de bokkensprongen die jongeren in het nauw maken. De gevoels-, leef- en denkwereld van adolescenten wordt knap weergegeven, met het voortdurende geschipper tussen enerzijds lethargie en anderzijds woede. Ondanks de loodzware thematiek van kansarmoede, misdaad, kindermishandeling en druggebruik, houdt Lydie Salvayre de toon luchtig en humoristisch. De roman bestaat uit een opeenvolging van politierapporten waarin de inspecteur uiterst zakelijk en koel zijn infiltratie beschrijft. Deze structuur doet na verloop van tijd echter als een keurslijf aan. Het ambtelijk jargon -- hoe ironisch ook bedoeld -- werkt dan meer als een stoorzender die het ritme uit de roman haalt. Of wat dacht je van steeds terugkerende zinnen als "ondergetekende is zo eerbiedig onder de aandacht van zijn hoger kader te brengen". Pas na het einde toe vervallen deze ambtelijke uitdrukkingen. Evenredig met de emotionele verwarring van de jonge protagonist, worden de verslagen dan steeds openhartiger van toon. Van jargon is dan geen sprake meer, enkel nog van emotionele ontboezemingen. Het zwijgen van Savedra is een warm pleidooi voor een beter begrip van het lot van kansarme jongeren in de voorsteden en hekelt de politierepressie op overtuigende wijze, maar valt als satire wat licht uit. 

Recensie geschreven in opdracht van Vlabin-VBC en oorspronkelijk gepubliceerd in De leeswolf

Lydie Salvayre, Het zwijgen van Savedra, De Geus Breda, 2006, 125 p., € 14,9. ISBN 9044506234. Vert. van: Passage à l'ennemie door Van Hemert, Eveline