De plaats van de ster

La place de l'étoile is de pamflettoire debuutroman van Patrick Modiano uit 1968. Niet lang na het verschijnen ervan sleepte hij twee literaire prijzen in de wacht: de prix Roger Nimier en de prix Fénéon. De Nederlandse vertaling verscheen voor het eerst in 1973. Hoofdpersonage in De plaats van de ster is de bizarre en gespleten Raphaël Schlemilovitch. Modiano laat het surrealistische verhaal tijdens de Nazi-bezetting afspelen. Via Schlemilovitch, een jood die aan hallucinaties en waanvoorstellingen lijdt, gaat Modiano op zoek baar de identiteit van de joden in het algemeen en van zichzelf in het bijzonder. Alles wat ooit door joden gezegd wordt, zowel door antisemieten als door joden zelf, wordt op een hoopje gegooid. Schlemilovitch zit tussen twee vuren, enerzijds de rijke culturele geschiedenis van de joden en anderzijds de druk vanuit die zelfde joodse gemeenschap om trots op je afkomst te zijn. Maar Schlemilovitch weet niet wat de betekennis van dit alles voor zijn eigen leven is. Om die spanning weg te werken, splitst hij zich op in verschillende personages, die een soms zwaar beladen emotioneel aspect van het menselijke, inzonderheid het joodse, weten bloot te leggen. Ook zwarte humor kan gezien worden als een wanhopige poging om de druk te verlichten. Uiteindelijk is het Sigmund Freud die de oplossing aanreikt: de jood bestaat niet en Schlemilovitch is een mens onder de mensen. Net zoals bij de auteurs die hem het sterkst beïnvloedden, Pierre Drieu de la Rochelle, Louis-Ferdinand Céline en Jean-Paul Sartre (Réflexions sur la question juive), getuigt Modiano met De plaats van de ster van een onthutsende waarachtigheid.

De plaats van de ster | Patrick Modiano | roman | Nederlands - Paperback