Afscheid van mijn moeder

Vertaald als 'Afscheid van mijn moeder'.

"17 oktober, dan gaat het dus gebeuren" zo luidt de openingszin van Afscheid van mijn moeder. Achter die zeven woorden gaat een wereld van tragiek schuil. De ik-figuur Noëlle heeft een innige band met haar moeder. Geen dag gaat voorbij zonder contact. Tot haar 92-jarige moeder op een zomerdag gelaten maar vastberaden kenbaar maakt dat ze op 17 oktober wil sterven. Ze wil uit het leven stappen om te ontsnappen aan de extreme verouderingsverschijnselen. Hoe bereid je je als kind in drie maanden tijd voor op de aangekondigde dood van je moeder? Hoe bevecht je de boosheid, het ongeloof en bovenal de onbekende angst die toeslaat? De gebeurtenissen in die laatste drie hartverscheurende maanden tracht Noëlle Châtelet zo helder en objectief mogelijk weer te geven. 'Een verslag', zo luidt niet voor niets de ondertitel van het boek. Haar wisselende en hevige emoties tracht ze te bedwingen door euthanasie zo rationeel mogelijk voor te stellen. De les die haar moeder haar meegeeft om de dood als iets gewoons te beschouwen, weigert ze echter op te pikken. Noëlle Châtelet, jongere zus van oud-premier Lionel Jospin en weduwe van de filosoof François Châtelet, is professor filosofie en schreef eerder al een tiental romans en essays. Afscheid van mijn moeder, bekroond met de Prix Renaudot des lycéens 2004, behandelt op een serene maar vastberaden wijze het euthanasievraagstuk en de moeder-dochterrelatie. Door de vrijheid te kiezen als een basisrecht te beschouwen, kan de rouw en het afscheid -- 'het aftellen' noemt de schrijfster het onverbloemd -- in een breder perspectief geplaatst worden. Af en toe gaat Noëlle Châtelet de moraliserende toer op en hamert ze in haar ijver om waardig sterven te duiden te nadrukkelijk op dezelfde nagel. Maar de globale verteltoon is openhartig en intiem, alsof je iemands dagboek aan het lezen bent.