Mooie dingen

Virginie Despentes (geb. 1969) is vooral bekend omwille van de controverse rond de verfilming van haar debuutroman Genaaid (vertaling van Baise moi), waarin de hardcore porno voor veel tumult zorgde. De schrijfster weigerde ieder compromis. Ook in het in 1999 verschenen Hot dogs zorgden haar rauwe stijl en haar ontluisterende beschrijving van de seksindustrie voor veel ophef. "Mooie dingen" heeft die controverse niet nodig. In vier alles behalve 'klassiek' aandoende seizoenen verhaalt Despentes het marginale leven van tweelingzussen die in alles mekaars tegenpool zijn. Pauline is de intelligente, ietwat misantropische vrouw die haar uiterlijk onbelangrijk vindt. Claudine is daarentegen het prototype van een dom blondje, een barbiepop die mannen wil verleiden en constant in de schijnwerpers wil staan. Ze trekt dan maar naar Parijs, de lichtstad bij uitstek, om het te maken. Ze wil filmactrice of zangeres worden. Alle middelen zijn goed om haar doel te bereiken; de mannen die ze ontmoet, windt ze zo om haar vinger. Er is één uitzondering: Nicolas, een rasechte underdog die haar enige vriend wordt, niet toevallig de enige man met wie ze niet meteen het bed in duikt.

De twee zussen onderhouden weinig contact tot de dag dat Claudine aan Pauline vraagt om haar nummers in te zingen (zij de 'looks', de andere 'de stem'). Het verbond loopt echter voortijdig en noodlottig af. De avond van het eerste concert pleegt Claudine zelfmoord en Pauline besluit in een opwelling haar plaats helemaal in te nemen om zo het geld van het wenkende platencontract binnen te rijven. Het spel van de ontdubbeling van de tweeling laat Virginie Despentes toe om op een schrijnende manier de mechanismen van 'objectivering' van vrouwen bloot te leggen. Aangezien de slonzige Pauline zich moet omtoveren tot een modepop, voelt ze hoe de omgeving haar totaal anders benadert. Het is een gruwelijke 'sois belle et tais toi'-mentaliteit, die haar de eenzaamheid en isolatie van haar zus voor het eerst doet begrijpen.

Minder geslaagd is Despentes' psychologisering van de twee protagonisten. De vaderfiguur was een tiranniek man en de moederfiguur een te brave, volgzame vrouw. Waardoor het gedrag van de dochters te simplistisch en clichématig verklaard wordt. Niettemin bewijst Despentes dat ze als schrijfster gegroeid is. Ze bezondigt zich steeds minder aan het najagen van schokeffecten en bereikt haar doel daardoor des te accurater. Haar in vitriool gedoopte pen is het wapen waarmee ze de schijnwereld van succes in de pop- en filmwereld genadeloos parodieert. En ondertussen heeft de schrijfster een gouden palm verdiend voor haar franjeloos guerrilla-proza, waarin op een onnavolgbare wijze het leven in de schaduwzijde van een grootstad wordt beschreven. Vergeten is de stilistische armoede die haar vorig werk zo kenmerkte.

Virginie Despentes: Mooie dingen, Antwerpen : Manteau, 215 p. Oorspr. titel : Les jolies choses
ISBN: 90-7634-122-2