>
- Link ophalen
- X
- Andere apps
Bart Koubba houdt er van zijn lezers te verrassen. Zo was Het gebied van Nevski een fascinerende, gelaagde ‘cut and paste’ roman die de lezer voortdurend op het verkeerde been zette. Ook het vorig jaar verschenen De leraar, over een cynische en flink gestoorde leraar, was erg controversieel. In zijn nieuwste roman - zijn vijfde inmiddels - kijkt Koubaa al evenmin op een literaire spielerei meer of minder. Maria van Barcelona biedt een brede waaier aan genres. Het is zowel een maatschappelijke satire, een absurdistische klucht, een alternatief kerstverhaal als een pastiche op het format van de zo succesvolle thrillers. En bovenal is het een humoristische ode aan zijn geliefde Barcelona.
De roman vangt aan zoals het een maatschappijkritische thriller betaamt. Een zeer besmettelijk virus teistert België. De gevolgen zijn niet te overzien. Wie besmet raakt verliest zijn gezond verstand en barst uit in woest ezelsgebalk. In het ergste geval leidt de infectie tot de dood. Een selecte groep onafhankelijke Vlamingen verdenken onmiddellijk Maria van Barcelona, een Catalaanse die als prostituee aan de kost komt. Ondertussen wordt de toestand steeds erger. Fabrieken gaan dicht, gebouwen storten in, het treinverkeer raakt in de knoei en schrijvers slaan nog meer dan gewoonlijk wartaal uit. De Catalaanse heeft zich teruggetrokken in een hotel in Oostende. Inspecteur van politie Bogaers is belast met het onderzoek en ondervraagt de verdachte via zijn tolk. De zoektocht naar een vaccin om het ezelsvirus in te dijken is aanvankelijk weinig vruchtbaar. Het verhoor wordt steeds verwarder, vol misleidende getuigenverklaringen, deels te wijten aan de Westmalle tripels, die zowel de verdachte als de ondervragers met veel plezier binnengieten.
Marie van Barcelona blijkt een hoogst enigmatische dame te zijn die mannen verslindt. Bij bosjes verdwijnen ze in haar omgeving. Als ze zwanger wordt, noemt ze de vrucht liefkozend ‘het ezeltje'.Ze blijkt in België te zijn in opdracht van Guardiola, een obscure Catalaanse hoogleraar. Hij werkt de M-theorie uit die uitgaat van de synchroniciteit van meerdere universa en het samengaan van gebeurtenissen in het leven. Ze helpt hem bij zijn onderzoek door mensen te fotograferen in alle mogelijke omstandigheden en vervolgens te trachten hun gedachten te lezen. Guardiola - niet te verwarren met de topvoetballer van weleer- blijkt ook banden te hebben met het Duitse medicijnfabrikant Bayer, wat de complottheorie alleen maar aanzwengelt. Tussendoor zijn er ontboezemingen over het totaalvoetbal van Johan Cruijff, de redder van Catalonië, constipatie, religiositeit en de gradaties van het licht.
Verwarring troef in Marie van Barcelona. Koubaa laat zijn eclectische roman alle kanten uitstuiteren. Het is een virtuoze wervelwind aan ideeën, nonsens en registerwisselingen. Net als in een science fiction verhaal is het na verloop van tijd niet meer mogelijk om de realiteit van de schijnuniversa te onderscheiden. In zijn verantwoording verwijst Koubaa baar een citaat van Geert van Istendael: "Ik bemin België omdat een land met honderdvijftig soorten bier nogal onbestuurbaar is. Ik haat België omdat de visie en verbeeldingskracht er niet verder reiken dan de bodem van een glas trappist.” En dat is ook wat Koubaa doet, hij slaat en zalft België. Lof voor het wonderlijke van Gent, dat zijn geliefde Barcelona het meest benaderd. Het Oostende van Ensor dat het weidse en oneindige van de zee uitdraagt. En woede omwille van de bekrompen volksaard en het eindeloze gebalk. Helemaal aan het einde geeft de schrijver aan dat het boek niet geheel onder invloed van Westmalle Tripel tot stand kwam. Het proza van Koubaa laat de lezer echter wel compleet beneveld achter.
Recensie geschreven in opdracht van Vlabin-VBC en oorspronkelijk gepubliceerd in De leeswolf 2011, jaargang 17, februari.
Querido, 2010
308 pagina's, € 19.95
ISBN 9789021438849