Letterkundig leven

 In 2002 verraste Wim Meulenkamp met zijn debuutroman Over de horizon: verwilderde roman, waarin hij blijk gaf van een stilistisch gave schrijfstijl, geïnspireerd door de 19e-eeuwse romantiek. In combinatie met de groteske thematiek (orgieën en seks) van zijn verhalen zorgde dit voor vonken. In Letterkundig leven gaat hij verder op het ingeslagen pad. Het is een verhalenbundel die, zo verduidelijkt de ondertitel, in het teken van de pen, de dood en de liefde staat. De hoofdfiguren (allen schrijvers) zijn absolute eenlingen, einzelgängers in conflict met hun omgeving en worstelend met de tijdgeest. Als ze contact met de buitenwereld trachten te leggen, krijgen ze iets deerniswekkends. Liefde, schrijversroem en eeuwigheid zijn de ongrijpbare idealen. Drank en lustbeleving moeten voor soelaas zorgen.

Het openingsverhaal zet meteen de toon. Carel de Nerée wil over het burgerleven schrijven, maar krijgt geen letter op het papier. Om zijn writer's block te bezweren bezoekt hij een louche kroeg waar de nodige drank voor inspiratie moet zorgen. In 'Dode Chatteron' schrijven we 1770. Hongersnood, oorlog en vuur staan voor de deur. Ondertussen schraapt de jonge Chatteron in een kille zolderkamer zijn pen terwijl het zwaard van Damocles boven zijn hoofd bengelt. Vele verhalen eindigen met de dramatische dood van de schrijver of dichter. Wars van de loodzware thematiek van dood en verval kan er echter ook, weliswaar voorzichtig, gelachen worden. Zo biedt 'Oude man' een aardige satire op het literaire wereldje. Op een receptie blijken alle categorieën vertegenwoordigd te zijn: "het Indische meisje, de Joodse auteur, de voormalig gereformeerde schrijver, de azijnpisser, de gesjeesde filosofe, de-leraar-die-schreef-in-zijn-vrije-tijd [...] -- ze waren er allemaal". De vertelfiguur staat vanuit de marge toe te kijken naar al dat vluchtige gedoe. Ook 'Automaton', over de creatie van een schrijvende automaat, is met zijn uitvergroot schrijversleed en andere malheur best grappig en kent een heerlijk absurde afloop.

Letterkundig leven is een bizarre, stilistisch uitgepuurde verhalenbundel waarin alle facetten van een schrijvend leven aan bod komen: van plagiaat en falsificatie tot kritiek en vergetelheid. De ontluisterende schrijversobservaties van Wim Meulenkamp zijn inktzwart. In zijn duistere, gotische verhalen toont hij een voorliefde voor de Duitse taal- en letterkunde. Verwijzingen naar Duitse klassiekers als Goethe zijn legio. Ook elementen van het naturalisme en de fin-de-siècleliteratuur echoën geregeld doorheen de bundel, die verplichte kost is voor verstokte romantici. Bij voorkeur te lezen met een bel cognac binnen handbereik.

Wim Meulenkamp, Letterkundig leven, Aspekt Soesterberg, 2005, 152 p., € 14,95. ISBN 9059111109