Marsupilami franquini

 

Om met de deur in huis te vallen, al weet ik niet of je er echt op zit te wachten: oude manuscripten uit Timboektoe zijn vanaf nu online te lezen. Mali Magic is de naam van het project dat eeuwenoude manuscripten en documenten uit de befaamde woestijnstad online beschikbaar stelt. Met dank aan Google Arts & Culture, maar ook aan de dappere bibliothecaris Abdel Kader Haidara. Toen de stad ingenomen werd door moslimextremisten, werden duizenden oude werken in brand gestoken. De bibliothecaris slaagde erin om vele manuscripten weg te smokkelen met gevaar voor eigen leven. Bij het lezen van het krantenartikel hierover dwaalden mijn gedachten af naar films als The Librarian waarin een dappere bibliothecaris op zoek gaat naar de mijnen van koning Solomon. Boekenwurmen die een en al avontuur beleven, het blijft meestal bij fictie. De meeste bibliothecarissen blijven toch liever in de schaduw. En dat is blijkbaar van alle tijden. “We only know that you are our librarian by seeing your name attached to the receipts for your salary” schreef de directeur van The London Institution aan zijn bibliothecaris halfweg de achttiende eeuw. 

  Ons vak mag dan wel niet avontuurlijk zijn, de humor is nooit veraf in de wirwar van regelgeving en procedures. Het was een van mijn voorgangers in de museumbibliotheek, wijlen Jean Lebon van de kaartenafdeling, die er mij attent op maakte dat de Marsipulami franquini nog als nieuwe soort in Zoological Record gestaan heeft. Je weet wel, dat gekke geel-zwart gevlekte diertje met de meterslange staart dat André Franquin bedacht voor de Robbedoesstripverhalen. Als groot Franquin-bewonderaar keek ik hem verbijsterd aan. Ik was nog niet lang in dienst en wist al dat er in het museum weleens vreemde dingen gebeurden, maar dit leek me toch een brug - of staart zo je wilt - te ver. Toen vertelde hij me de volledige ontstaansgeschiedenis. Het gebeurde met medewerking van het toenmalige departementshoofd Educatie en Natuur. Die schreef een artikel met als titel ‘Le Marsupilami, une espèce nouvelle pour la science’ volgens de regels van de zoölogische nomenclatuur en vermeldde dat het holotype zich in de collecties van Robbedoes en Kwabbernoot bevond. Het artikel verscheen in het bulletin Les Naturalistes Belges en werd opgepikt door het gerenommeerde tijdschrift Zoological Record. Wetenschappelijke misser van formaat of gewoon grappig? Het bewijst in ieder geval dat fake nieuws van alle tijden is 

 

Column geschreven in opdracht van VVBAD en oorspronkelijk gepubliceerd in META: Tijdschrift voor Bibliotheek en Archief, 2022(3).