Izak

In afwachting van mijn bespreking van J.Kessels: the novel, de nieuwste roman van Thomèse, een bespreking van "Izak", een roman uit 2005 die verder borduurt op het alom geprezen "Schaduwkind". Een echt vervolg is "Izak" inhoudelijk gezien echter niet. Het is eerder een speelse bewerking van het mystieke hoofdstuk 'Casa nel bosco', waarin de schrijver verdwaalt in een donker, ondoordringbaar woud en met zichzelf geconfronteerd wordt. Plaats van handeling is Oost-Java, ten tijde van de Japanse omverwerping van het Nederlands-Indische koloniale gezag en kort nadien met de chaotische Indonesische onafhankelijkheidsstrijd. Hoofdpersoon is het Ambonese jongetje Izak, dat ervan droomt een groot pianospeler te worden. Zijn grote droom wordt aan diggelen geslagen als op een dag de Europese wijk door soldaten belegerd wordt en de piano uit de salon van zijn mentor njonja Alma weggevoerd wordt. Het jongetje twijfelt niet lang en besluit op zoek te gaan naar de piano -- het begin van een lange queeste terwijl de oorlog fel oplaait. Hij laat zich tijdens de avontuurlijke tocht leiden door zijn zintuiglijke waarnemingen, in de eerste plaats door alle geluiden die hij opvangt. Of het nu regenklanken, krijsende vogels of ruisend gebladerte is, overal zit voor Izak muziek in verstopt. Zijn trektocht door het steeds ondoordringbaarder wordende oerwoud brengt hem in contact met een resem sprookjesachtige figuren. Zo is er prins Said Printah, enerzijds een lieve huisvader, anderzijds broedend op gewelddadige plannen zoals het opblazen van treinstellen. Voorts zijn er een groep raadselachtige muzikanten die Izak op sleeptouw nemen. En ten slotte wordt hij bijgestaan door de wereldvreemde muziekleraar Wong, die hem met enkele grote namen uit de muziekgeschiedenis vertrouwd maakt.

Het proza van Thomése is doorspekt met Maleisische woorden, die het exotische karakter en de muzikaliteit van de taal nog versterken. Een verklarende woordenlijst Maleis (oude spelling) is achteraan opgenomen. Het verhaal kent knotsgekke, surreële wendingen en wisselt hilarische momenten af met zachte melancholie. Het poëtische en speelse taalgebruik van Thomése geven het verhaal een magische glans en maken van "Izak" een sensitief en betoverend sprookje. Luisteren maar zelf niet gehoord worden, luidt de hartverscheurende conclusie aan het eind van de bestemming. Maar niet getreurd, zelden was de reis zo boeiend en zinnenprikkelend.

P.F. Thomése: Izak, Contact Amsterdam, 2005, 175 p., € 17,9. ISBN 90-254-2684-0. Distributie: Veen Bosch en Keuning